قیمت بیت کوین به دلار چگونه تعیین می‌شود؟

محاسبه قیمت بیت کوین به دلار یکی از روش های تعیین ارزش و البته امکانی برای خرید و فروش این ارز دیجیتال است. بیت کوین که با علامت BTC در بازار شناخته می‌شود، نوعی دارایی دیجیتال است که با استفاده از رمزنگاری کلید عمومی، تراکنش‌ها را در شبکه بلاک چین بدون حضور یک نهاد مرکزی امضا و ارسال می‌کند.

شبکه بیت کوین در ژانویه سال ۲۰۰۹ میلادی (دی ۱۳۸۷) توسط یک مهندس یا گروهی از مهندسان کامپیوتر با نام مستعار «ساتوشی ناکاموتو» (Satoshi Nakamoto) راه‌اندازی شد. این شبکه در واقع یک سیستم پرداختی الکترونیک به‌صورت همتا به همتا (Peer-to-Peer / P2P) است که با استفاده از رمزارز بیت کوین (BTC) قابلیت انتقال ارزش (پول) در سراسر اینترنت را ایجاد کرده است و یا به‌عنوان یک منبع ذخیره ارزش مانند طلا یا نقره مورد استفاده قرار می‌گیرد.

هر واحد بیت کوین برابر با ۱۰۰ میلیون ساتوشی (Satoshi / Sat) است. ساتوشی کوچک‌ترین واحد شمارش بیت کوین محسوب می‌شود و امکان تقسیم هر یک بیت کوین تا ۸ رقم اعشار را به‌وجود آورده است. به‌طور کل، تنها ۲۱ میلیون واحد بیت کوین در دنیا وجود دارد. لزومی ندارد خرید بیت کوین همیشه به اندازه یک واحد از آن باشد و سرمایه‌گذار می‌تواند بر اساس قیمت روز بیت کوین به دلار، فقط بخشی از یک واحد را خریداری کند.
با ما در ادامه این مقاله از صرافی او ام پی فینکس همراه باشید تا چگونگی ارزیابی قیمت بیت کوین را بررسی کنیم.

تاریخچه قیمت بیت کوین به دلار

نوسانات قیمت بیت کوین برای همه مردم دنیا مسئله‌ای شناخته‌شده است؛ اما علی‌رغم این موضوع، بیت کوین طی یک دهه اخیر توانسته عملکرد بسیار بهتری نسبت به هر دارایی دیگری، اعم از سهام، کالاها و اوراق قرضه داشته باشد. قیمت بیت کوین به دلار بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ رشدی به بزرگی ۹ میلیون درصد داشته است.

زمانی که این رمزارز کار خود را در اوایل سال ۲۰۰۹ آغاز کرد، ساتوشی ناکاموتو بلوک آغازین (Genesis Block) بلاک چین بیت کوین را استخراج (Mine) کرد و ۵۰ واحد بیت کوین با قیمت ۰.۰۰ دلار در این شبکه به گردش درآمد.

این ۵۰ واحد BTC، گردش خود را در بلوک‌ها ادامه دادند و هر ۱۰ دقیقه یک بلوک جدید در شبکه تولید می‌شد. این فرآیند تا اولین چرخه هاوینگ بیت کوین (Bitcoin Halving) در نوامبر سال ۲۰۱۲ (آبان ۱۳۹۱) ادامه داشت. هاوینگ در واقع سیستم نرخ صدور ارز دیجیتال بیت کوین بوده که در برنامه این شبکه کدنویسی شده است. به‌طور کل، طی این فرآیند میزان صدور بیت کوین‌های جدید برای گردش در شبکه، به ازای هر ۲۱۰,۰۰۰ بلوک تولیدشده نصف می‌شود.

در فوریه سال ۲۰۱۱ بود که برای نخستین بار جفت ارز بیت کوین به دلار (BTC/USD) در بازارهای مالی ایجاد شد. این دستاورد بزرگ موجب جذب سرمایه‌گذاران جدید به بازارها شد و با گذشت چهار ماه، قیمت لحظه ای بیت کوین به دلار از مرز ۳۰ دلار عبور کرد.

ارز دیجیتال شماره یک بازار در ابتدای سال ۲۰۱۳ پس از گذارندن یک دوره نزولی طولانی‌مدت، صعود چشم‌گیری را رقم زد و قیمت هر بیت کوین به دلار در بازارهای خرید و فروش ارز دیجیتال، بیش از ۱۰۰۰ دلار رسید؛ اما با غوغای هک صرافی ارز دیجیتال مَت گاکس (Mt Gox)، دولت چین اولین ممنوعیت خود برای ارزهای دیجیتال را در دستور کار قرار داد و باعث شد قیمت بیت کوین برای صعود مجدد به ۱۰۰۰ دلار، چهار سال دیگر تلاش کند.

زمانی که نمودار قیمت بیت کوین به دلار سطح ۱۰۰۰ را دوباره به خود دید، قیمت این دارایی صعود خود را در سال ۲۰۱۷ به‌صورت بی‌وقفه ادامه داد و به سقف تاریخی ۱۹,۸۵۰ دلار رسید.

اما در سال ۲۰۱۸، بازار رمزارزها وارد دوره‌ای یک‌ساله شد که امروزه آن را تحت عنوان «زمستان ارز دیجیتال» (Crypto Winter) یا همان بازار خرسی (Bear Market) می‌شناسیم. قیمت بیت کوین در دسامبر سال ۲۰۲۰ (آذر ۱۳۹۹) توانست به سقف‌های سابق خود بازگردد و در نهایت طی ۱۱۹ روز با یک رشد ۲۳۹ درصدی به سقف جدید خود در ۶۴,۸۰۰ دلار رسید.

در گذشته‌ای نه‌چندان دور هم نرخ بیت کوین به دلار با عبور از این اوج قیمتی، موفق شد به نزدیکی ۶۹,۰۰۰ دلار در نوامبر سال ۲۰۲۱ (آبان ۱۴۰۰) برسد و قیمت روز بیت کوین به دلار نیز در سال جاری، با یک فاصه ۷۰ درصدی نسبت به اوج خود در محدوده بین ۱۶,۰۰۰ تا ۲۲,۰۰۰ دلار در حال نوسان است.

باورهای غلط در مورد قیمت بیت کوین

حباب بیت کوین: با این که برخی افراد به‌عنوان یک سرمایه‌گذاری بر اساس حدس و گمان (Speculative Investment) و با هدف دریافت سودهای هنگفت اقدام به خرید بیت کوین می‌کنند، به این معنی نیست که بیت کوین یک «حباب» است. حباب به چرخه‌های یک نظام اقتصادی متشکل از رشدهای قیمتی ناپایدار گفته می‌شود که در نهایت زمانی که سرمایه‌گذاران متوجه قیمت بیش از حد دارایی نسبت به ارزش واقعی و اصلی آن می‌شوند، حباب مربوطه ترکیده و دارایی ارزش خود را از دست می‌دهد.

برای مطالعه تحلیل بیت کوین امروز در صرافی ارزدیجیتال او ام پی فینکس کلیک کنید.

ارز دیجیتال بیت کوین گاهی اوقات با حباب گل لاله یا همان تولیپ مانیا (Tulip Mania) در قرن ۱۷ میلادی مقایسه می‌شود. در سال ۱۶۳۷ میلادی و در دوره طلایی اقتصاد هلند بود که نژادی جدید و جذاب از گل لاله در بازارها عرضه شد و سرمایه‌گذاران با هجوم برای خرید و پرورش پیاز این گل، باعث رشد ۲۶ برابری قیمت آن شدند. این رویه به‌مدت شش ماه به‌طول انجامید که در نهایت با ترکیدن حباب، قیمت‌ها سقوط کردند و هرگز بازیابی نشدند.

نبود کاربرد: منتقدان ارزهای دیجیتال معتقدند بیت کوین در دنیای واقعی کاربردی ندارد و اگر هم داشته باشد، در انجام فعالیت‌های غیرقانونی مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما این اظهارات نادرست هستند چرا که ارز دیجیتال بیت کوین تاریخچه طویلی در فعالیت به‌عنوان یک روش پرداختی و انتقال پول به هر نقطه از دنیا دارد که واسطه‌ای نظیر بانک یا اپراتور پرداختی نیز در آن دخیل نیست. همچنین، این رمزارز درست مانند طلا، توسط سرمایه‌گذاران سازمانی در قالب پوششی در برابر تورم مورد استفاده قرار می‌گیرد.

پشتوانه و تورم: با این که بیت کوین در پشتوانه خود دارایی‌های فیزیکی مانند طلا ندارد، باید خاطرنشان کرد که دلار آمریکا و دیگر ارزهای فیات در دنیای مدرن نیز بدون پشتوانه هستند. بیت کوین با کد و برنامه‌نویسی قوی در زیرساخت خود کمیاب بوده و از این طریق در برابر تورم مقاوم است. ارزهای فیات در صورت چاپ بیش از حد دچار تورم شده که باعث می‌شود قیمت روز آن‌ها کاهش داشته باشد.

بازار نوظهور و نوسانات: ارز دیجیتال بیت کوین اولین پول دیجیتالی است که عملکرد موفقی از خود به‌جا گذاشته است. این در حالی است که رمزارزهای بسیار زیادی با هدف براندازی و عملکرد برتر نسبت به بیت کوین به‌وجود آمده‌اند، اما هیچ‌یک از آن‌ها موفق به انجام این کار نشده‌اند.

بیت کوین طی یک دهه فعالیت اخیر خود نوسانات شدیدی را تجربه کرده است که این مسئله در مورد یک بازار نوظهور و روبه رشد کاملاً طبیعی است. قیمت بیت کوین از زمان تولید اولین بلوک خود تا به امروز، توانست ارزش خوبی در بلندمدت به‌دست آورد؛ به‌طوریکه ارزش بازار (Market Cap) بیت کوین در سال ۲۰۲۱ از مرز ۱ تریلیون دلار عبور کرد.

امنیت: مسئله دیگر در مورد بیت کوین عدم هک‌شدن شبکه بلاک چین آن است. برنامه‌نویسی اپن‌سورس (متن باز / Open-Source) بلاک چین بیت کوین این اجازه را داده تا تعداد بی‌شماری از کارشناسان و مهندسان کامپیوتر، آن را مورد موشکافی قرار دهند.

در همین راستا، بیت کوین اولین ارز دیجیتال است که مشکل خرج کردن دوباره ارز (Double-Spending) را از بین برده و امکان تبادل ارزها به‌صورت همتا به همتا (P2P) و بدون حضور عامل اعتماد (Trustless) را تحقق بخشیده است. همچنین، تمام تراکنش‌های بیت کوین غیر قابل بازگشت هستند.

مصرف انرژی: در رابطه با ماینینگ یا استخراج بیت کوین (Bitcoin Mining) باید گفت که یک فرآیند پرمصرف در انرژی است؛ اما شناسایی دقیق پیامدها و اثرات آن بر محیط زیست کار دشواری است. تمام بخش‌های سیستم اقتصادی دیجیتال در دنیا نیازمند انرژی هستند که سیستم بانک‌داری جهانی و در راستای آن، پردازش تراکنش‌های بانکی، برق مورد نیاز اداره‌های مرتبط، دستگاه‌های خودپرداز، شعب مختلف بانک‌ها و . . . همگی جزء این سیستم و مصرف‌کننده انرژی محسوب می‌شوند.

چه چیزی قیمت بیت کوین به دلار را تعیین می کند؟

ارز دیجیتال بیت کوین توسط هیچ بانک مرکزی صادر نشده است و هیچ دولتی پشتوانه آن را تامین نمی‌کند. از این رو، ابزارهای مورد استفاده در سیاست‌های پولی، نرخ تورم و رویکردهای مرتبط با رشد نظام اقتصادی که عموماً بر قیمت یک ارز تاثیرگذار هستند، بر قیمت بیت کوین اثر قابل توجهی نمی‌گذارند. بیت کوین در واقع بیشتر به‌عنوان یک کالا و یک منبع ذخیره ارزش فعالیت می‌کند و موارد زیر در قیمت بیت کوین به دلار تاثیر می‌گذارند:

عرضه بیت کوین و تقاضای بازار برای آن: سطح عرضه یک دارایی نقشی بسیار حیاتی در تعیین قیمت آن ایفا می‌کند. یک دارایی کمیاب معمولاً قیمت بالایی خواهد داشت و در عوض، یک دارایی که در اکثر بازارها یافت می‌شود قیمت ارزان‌تری دارد. میزان عرضه بیت کوین معمولاً به‌صورت عمومی قابل مشاهده است و عرضه کل آن ۲۱ میلیون واحد است که به‌صورت سالانه، کوین‌های جدید بیت کوین با یک نرخ ثابت در بازارها به گردش در می‌آیند.

پروتکل بیت کوین طوری طراحی شده که بیت کوین‌های جدید با یک نرخ ثابت تولید شوند و این نرخ به مرور زمان در حال کاهش است. از این رو، عرضه بیت کوین در سال‌های آینده در حال کاهش است که به سطح تقاضا برای آن می‌افزاید. به‌عنوان مثال، اگر عرضه گندم در جهان در حال کاهش بود و میزان برداشت آن هر چهار سال تا زمان اتمام برداشت‌ها کمتر می‌شد و به‌صورت عمومی به اطلاع مردم می‌رسید، قیمت گندم در جهان صعودهایی نجومی را تجربه می‌کرد.

بیت کوین موفق شد توجه تعداد زیادی از سرمایه‌گذاران شخصی و سازمانی را به خود جلب کند و با صحبت سرمایه‌گذاران این دارایی مبنی بر افزایش قیمت آینده بیت کوین در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی، سطح تقاضا برای این دارایی بیش از پیش افزایش پیدا کرد.

همچنین بیت کوین در کشورهایی با نرخ تورم بالا مانند ونزوئلا، از محبوبیت خاصی برخوردار شده است. مجموع این موارد به معنی کاهش عرضه بیت کوین و افزایش تقاضا به‌صورت همزمان است که در نهایت منجر به افزایش قیمت بیت کوین می‌شوند. البته در این بین نباید از نوسانات قیمت بیت کوین در دوره‌های اقتصادی مختلف چشم‌پوشی کرد.

هزینه تولید بیت کوین: هزینه تولید هر کالایی رابطه مستقیم با قیمت آن دارد. در خصوص بیت کوین، هزینه تولید آن مجموعی از یک هزینه مستقیم برای تامین زیرساخت (قیمت دستگاه بیت کوین برای استخراج) و هزینه برق برای استخراج است و همچنین شامل یک هزینه غیرمستقیم مربوط به سختی شبکه بیت کوین یا الگوریتم این رمزارز می‌شود.

عملیات استخراج بیت کوین متشکل از شبکه‌ای از ماینرها است که برای رمزگشایی یک عدد یا مقدار رمزنگاری‌شده در رقابت هستند؛ اولین ماینری که موفق به انجام این کار شود، بیت کوین جدید و مجموع کارمزدها از زمان تشکیل آخرین بلوک را به‌عنوان پاداش دریافت می‌کند.

رمزگشایی هش (Hash) برای تولید بلوک جدید و دریافت پاداش‌ها نیازمند یک سخت‌افزار و نیروی پردازش کامپیوتری قوی است. از دیدگاه اقتصادی باید گفت که یک ماینر برای انجام این فعالیت‌ها باید اقدام به خرید دستگاه استخراج کند. فرآیند استخراج بیت کوین شامل قبوض سنگین برق نیز می‌شود. بر اساس گزارشات، مصرف برق سالانه شبکه بیت کوین بیش از میزان مصرف شهرهای کوچک برآورد شده است.

ارزهای دیجیتال رقیب: با این که بیت کوین به‌عنوان نخستین و محبوب‌ترین رمزارز بازار شناخته می‌شود، صدها پروژه رمزارز دیگر با هدف جذب سرمایه دلاری وارد این صنعت شده‌اند. بیت کوین تا سال ۲۰۲۲ توانسته سلطه خود بر بازار (دامیننس بیت کوین / Bitcoin Dominance) را حفظ کند؛ گرچه این سلطه به مرور زمان در حال کاهش است. ارز دیجیتال بیت کوین در سال ۲۰۱۷ نزدیک به ۸۰ درصد از کل ارزش بازار رمزارزها را به خود اختصاص داده بود که در سال میلادی جاری، این نرخ به کمتر از ۵۰ درصد رسیده است.

دلیل اصلی این مسئله، افزایش آگاهی و ایجاد قابلیت‌های جدید در دیگر رمزارزهای بازار یا همان آلت کوین‌ها (Altcoin) است. برای مثال، ارز دیجیتال اتریوم (Ethereum / ETH) با معرفی امور مالی غیرمتمرکز یا همان حوزه دیفای (DeFi) رقیبی بسیار جدی برای بیت کوین محسوب می‌شود.

اما حتی با این که این شرایط موجب دورشدن سرمایه دلاری از اکوسیستم بیت کوین شد، رقابت به‌وجود آمده موجب جذب سرمایه‌گذاران جدید نیز برای بیت کوین شده است. رمزارز بیت کوین به‌عنوان یک پیشرو در این صنعت و یک رقیب شکست‌ناپذیر، از توجهات زیادی برخوردار شد و قیمت بیت کوین به دلار، تا کنون در سطحی بالا و بیشتر از دیگر رمزارزهای بازار باقی مانده است.

قانون‌گذاری بر بازار و نحوه استفاده از بیت کوین: پیدایش ارز دیجیتال بیت کوین پس از یک بحران مالی جدی بود که به‌دلیل قانون‌گذاری و نظارت ضعیف بر بازار مشتقات (Derivatives Market) اتفاق افتاد. بازار ارزهای دیجیتال هم تاکنون با قوانین جهانی مشخصی مواجه نشده و به‌دلیل ایجاد یک اکوسیستم بدون نظارت و آزاد برای عموم، محبوبیت زیادی به‌دست آورده است.

اما عدم قانون‌گذاری بر بیت کوین مزایا و معایب ویژه خود را دارد. نبود قوانین باعث شده که این دارایی به‌صورت بین‌المللی، آزاد و بدون نظارت هیچ دولتی بین افراد و سازمان‌ها منتقل شود، اما هم‌اکنون دولت‌ها و سازمان‌های مربوطه در حال تلاش برای طرح یک چهارچوب مشخص از قوانین جهانی ارز دیجیتال هستند. در تشکیل یک چهارچوب قانونی مسئله مورد نظر فقط زمان است و اثرات آن بر قیمت بیت کوین قابل پیش‌بینی نیست.

رسانه و اخبار: پوشش اخبار و رسانه‌ها جهت اطلاع‌رسانی به سرمایه‌گذاران و علاقه‌مندان به رمزارز بیت کوین، مسئله‌ای است که هم به کاهش و هم به رشد قیمت لحظه ای بیت کوین کمک می‌کند. بروز هرگونه تغییری در موارد ذکرشده به‌سرعت منتشر و در جامعه جهانی پخش می‌شود. از این رو، اخبار خوب بر قیمت روز بیت کوین اثری مثبت داشته (تمایلات سرمایه‌گذاران / Sentiment) و اخبار منفی موجب کاهش قیمت این دارایی می‌شوند.

دلیل افزایش قیمت بیت کوین نسبت به بقیه ارزها چیست؟

مهم ترین عامل برتری قیمت بیت کوین نسبت به بقیه ارزهای دیجیتال، پیدایش آن به‌عنوان اولین ارز دیجیتال در بازارهای مالی است. پیدایش بیت کوین باعث شد یک جامعه جهانی و یک صنعت کاملاً جدید متشکل از میلیون‌ها طراح و خالق، سرمایه‌گذار و معامله‌گر به‌وجود آید که در آن از بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال در زندگی روزمره خود استفاده می‌کنند. ظهور اولین ارز دیجیتال دنیا پایه‌های مفهومی و فنی را برای توسعه هزاران پروژه دیگر بنا کرد.

در این بین، ترکیب مواردی از قبیل سطح عرضه بیت کوین، تقاضا برای آن، هزینه تولید، پیدایش رقبا، قانون‌گذاری‌ها و پوشش اخبار و رسانه‌ها بر قیمت بیت کوین به دلار و سطح خرید و فروش آن در جامعه رمزارزها و همچنین دیدگاه سرمایه‌گذاران اثر گذاشته که ذهنیت و تمایلات سرمایه‌گذاران، یکی از مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر قیمت بیت کوین و متعاقباً دیگر رقبای آن است.

به‌طور کل، بازار و صنعت ارزهای دیجیتال بر اساس ایده‌ای تحقق‌یافته توسط بیت کوین به‌وجود آمده‌اند: پولی که می‌توان آن را به هر شخصی در هر نقطه از دنیا ارسال کرد، بدون این‌که واسطه‌ای معتمد مانند بانک‌ها یا کمپانی‌های خدمات مالی در انجام آن دخیل باشند. بیت کوین به‌دلیل ذات پیشرو خود موفق شد حتی با گذشت بیش از یک دهه، جایگاه خود را به‌عنوان برترین و گران‌ترین رمزارز در این بازار پرانرژی حفظ کند.

لازم به ذکر است، وب‌سایت‌های معتبری در زمینه محاسبه قیمت بیت کوین و همچنین ارائه نمودار قیمت بیت کوین به دلار وجود دارند که یک سرمایه‌گذار می‌تواند با برخورداری از اطلاعات و ابزارهای گوناگون، پیرامون سرمایه‌گذاری خود به یک استراتژی معاملاتی مناسب دست پیدا کند. دو نمونه معتبر از این وب‌سایت‌ها، کوین‌مارکت‌کپ (CoinMarketCap) و تریدینگ‌ویو (TradingView) نام دارند.

ناگفته نماند که شما به‌عنوان یک سرمایه‌گذار، حتماً لازم است تا پیش از اقدام تحقیقات خود را پیرامون پروژه مد نظر تکمیل کنید و چنانچه لازم بود با کارشناسان مرتبط مشورت داشته باشید. خواهشمند است در صورت داشتن پیشنهاد، انتقاد یا پرسش در مورد مطالب ذکرشده، در بخش نظرات همین پست با ما به اشتراگ بگذارید.