این روزها بازار ارزهای دیجیتال و کریپتوکارنسی (پول اینترنتی رمزنگاری شده) بسیار داغ است و بیشتر افراد، با هر دانشی سعی دارند تا در این حوزه مشغول فعالیت باشند و یا اطلاعاتی داشته باشند. با شدت گرفتن استقبال افراد از ارزهای دیجیتال، هر روزه شاهد ظهور ارز جدیدی هستیم که گاهی این ارزها برای رفع بعضی از مشکلات بازار متولد میشوند. در این مقاله به سؤالاتی نظیر استیبل کوین چیست؟ چه مزایا و معایبی دارند؟ انواع استیبل کوینها کداماند؟ و… پاسخ میدهیم.
استیبل کوین چیست؟
استیبل کوین (Stablecoins)، نوعی از ارزهای دیجیتال هستند که به ارزهای باثبات نیز شهرت دارند. یکی از مشکلات رمزارزها، نوسانات قیمتی آنها است که باعث افزایش ریسک سرمایهگذاری و فعالیت در این بازار میشود. استیبل کوین یا ارزهای باثبات راه حلی برای این مشکلات بود. استیبل کوین باعث ثبات معاملات و کم کردن نوسانات شد. در حال حاضر حدود 200 استیبل کوین وجود دارند که یا عرضه شدهاند و یا در دست توسعه هستند.
استیبل کوینها به یک دارایی ثابت که بتوان قیمت آن را مشخص کرد، مانند طلا، دلار آمریکا و یا سایر ارزهای دیجیتال وابسته هستند. به عبارت دیگر قیمت هر یک واحد از استیبل کوین، با قیمت پشتوانه آن برابر است. باید به این نکته توجه داشت که این بدان معنا نیست که ارزش استیبل کوین ثابت است، بلکه اگر در ارزش پشتوانه تغییری ایجاد شود، این تغییر به همان میزان بر استیبل کوین هم تأثیرگذار است.
پیدایش استیبل کوین
عمر تمامی این ارزها کوتاه و محدود به همین قرن است و هرکدام از استیبل کوینها تاریخچه خاص خود را دارند. به عنوان مثال، تتر (Tether) با واحد اختصاریUSDT ، که در سال 2014 ابتدا با نام ریل کوین راهاندازی شد، یکی از بزرگترین استیبل کوینهای موجود محسوب میشود و شما میتوانید در صرافی Ompfinex به راحتی به خرید آنی تتر بپردازید. سازنده استیبل کوینها معمولاً یک شخص نیست؛ بلکه یک شرکت یا سازمان بزرگ مسئول ساخت و پشتیبانی آنها هستند.
حتما بخوانید: تتر چیست؟ هرآنچه لازم است درباره تتر بدانید
انواع استیبل کوینها کداماند؟
حالا که به طور کلی با استیبل کوین آشنا شدید، خوب است بدانید که انواع استیبل کوینها کداماند؟ استیبل کوینها براساس نوع پشتوانه خود به پنج دسته تقسیم میشوند که شناخت آنها به ما کمک میکند که علت ثبات قیمت استیبل کوینها را بهتر درک کنیم. البته باید به این نکته توجه کرد که مقدار و محل ذخیره پشتوانهها مشخص، شفاف و قابل رصد باشند.
استیبل کوین با پشتوانه فیات (Fiat-Collateralized Stablecoin)
منظور از فیات، پول ملی و قانونی است که ارزش خود را از دولت صادرکننده خود میگیرد. این نوع استیبل کوینها از قابل فهمترین استیبل کوینها هستند؛ همین دلیل باعث شده است که در بین مردم رایجتر باشند.
استیبل کوین با پشتوانه فیات، همانطور که از نامش هم پیداست با اعتبار از یک ارز واقعی ساخته میشود. در بیشتر موارد این پشتوانه، دلار آمریکا و یورو است. این نوع استیبل کوینها با نسبت یک به یک توسط ارزهای فیات پشتیبانی میشوند به این معنی که یک واحد از استیبل کوین، معادل یک واحد از فیات پشتوانه است. به عنوان مثال، یک واحد استیبل کوین برابر یک دلار ارز آمریکا است. به این عمل که قیمت استیبل کوین را به یک دارایی و پشتوانه دیگر ارتباط میدهیم، پگینگ (Pegging) گفته میشود.
نحوه انجام تراکنش در این نوع استیبل کوین بسیار ساده و دقیقاً مانند پول فیزیکی است. کاربران بعد از اعتماد به شرکتهای ارائه دهنده این خدمات، اقدام به تهیه استیبل کوین با نسبت 1 به 1 میکنند.

مزایا و معایب استیبل کوین با پشتوانه فیات
- قابل درک بودن ساختار این نوع استیبل کوین اولین مزیتی است که بر هیچکس پوشیده نیست.
- پشتوانه این نوع استیبل کوین ارزی است که دولت و اقتصاد یک کشور از آن پشتیبانی میکند؛ در نتیجه نوسان قیمت زیادی را نخواهند داشت و ثبات بیشتری دارند.
- مزیت سوم استیبل کوین با پشتوانه ارز فیزیکی این است که برای اکثریت جامعه قابل اعتماد است.
- یکی از معایب استیبل کوین با پشتوانه فیات، متمرکز بودن است که باعث آسیبپذیری شده و ممکن است ورشکستگی نهاد مرکزی، رکود اقتصادی، و… اتفاق بیافتد و باعث سقوط دارایی اعضا شود.
- از آنجایی که نگهداری و جابهجایی ارزهای پشتوانه توسط دولتها کنترل میشود، محدودیتهای قانونی مختلف موجب ایجاد اختلال میشود.
استیبل کوین با پشتوانه کریپتوکارنسی
مشکل متمرکز بودن در استیبل کوین با پشتوانه فیات باعث شکلگیری استیبل کوین با پشتوانه ارز دیجیتال یا همان کریپتوکارنسی (Crypto-Collateralized Stablecoin) شد. از آنجایی که یک ارز دیجیتال پشتوانه این نوع استیبل کوین است، تمام سیستم میتواند به صورت غیرمتمرکز کار کند و روی یک بلاکچین قرار بگیرد.
معمولاً ارزهای پشتوانه این نوع استیبل کوین، ارزهای عظیم بازار مانند بیت کوین(BTC) یا اتریوم(ETH) هستند. ممکن است یک نوع ارز دیجیتال خاص، دارای نوسانات زیادی باشد؛ به همین دلیل در این نوع استیبل کوین، چند ارز دیجیتال را به عنوان پشتوانه قرار میدهند. برای نمونه Maker DAO یک استیبل کوین با پشتوانه اتریوم است.
اگر نسبت استیبل کوین و ارز یک به یک باشد، استیبل کوین به همان اندازۀ پشتوانه خود درگیر نوسان میشود. برای حل این مشکل به میزانی که نوسانات ارز پشتوانه بیشتر باشد، نسبت بیشتری را برای ارتباط با استیبل در نظر گرفته میشود. انجام تراکنش در این استیبل کوینها بسیار ساده است. کاربران بعد از دریافت و ذخیره ارز خود، بدون هیچ واسطی استیبل کوین دریافت کرده و خود به خود به کیف پول الکترونکی آنها منتقل میشود.
از مزایای این استیبل کوین میتوان به عدم تمرکز، کارآمد بودن و شفافیت اشاره کرد. همچنین تبدیل از یک ارز پشتیبان به ارز دیگر از طریق بلاکچین به سرعت انجام میشود و قابلیت نقدشوندگی را تسریع میبخشد. از طرفی امکان رصد و پیگیری موجودی و تراکنشها را نیز داراست.
یکی از معایب استیبل کوین با پشتوانه کریپتو این است که پشتوانه این نوع استیبل کوین دارای نوسان بیشتری نسبت به سایر انواع آن بوده و بیثباتتر است؛ بدین ترتیب اگر ارز پشتوانه، به زیر ارزش مشخصی سقوط کند، پشتوانه در لحظه منحل میشود.

استیبل کوین با پشتوانۀ کالا
این دسته از استیبل کوینها مانند استیبل کوین با پشتوانه فیات هستند با این تفاوت که پشتوانه این نوع، داراییهای فیزیکی هستند که قابل تبدیل به پول هستند. از رایجترین پشتوانههایی که در استیبل کوینهای با پشتوانه کالا در معاملات مورد استفاده قرار میگیرد، میتوان به فلزات گرانبها مانند طلا اشاره کرد. در این حالت، هر واحد کوین نشاندهنده میزان مشخصی طلا (مثلاً 1 گرم) در نظر گرفته میشود. کالای پشتوانه در این نوع استیبل کوین معمولاً نزد یک شخص ثالث و در مکانی شناخته شده و معتبر قرار میگیرد.
نحوه انجام تراکنش در استیبل کوین با پشتوانه کالا به این صورت است که فرد با ورود به پلتفرم داد و ستد، با پول فیزیکی کالای پشتوانه را خریداری میکند. شرکت واسط کالا را برداشته و در عوض استیبل کوین به او میدهد. سپس افراد میتوانند با توکنهای صادر شده توسط واسطه مالی وارد شبکه شوند و با آنها به انجام معاملات بپردازند.
سه مزیت مهم استیبل کوین با پشتوانه طلا ،واقعی و ملموس بودن داراییهای آن، قیمت نسبتاً پایدار کالای پشتوانه و قابلیت نقدشوندگی هستند. از سایر معایب این نوع استیبل کوین میتوان به وجود شخص ثالث برای تضمین عملکرد کامل سیستم و وقتگیر و هزینهبر بودن حسابرسی اشاره کرد.
حتما بخوانید: چطور ارز دیجیتال بخریم؟
استیبل کوین الگوریتمی یا بدون پشتوانه
این نوع از استیبل کوینها بیپشتوانه (Non-Collateralized Stablecoin) هستند و عملکردی مانند بانک مرکزی و عرضه و تقاضا دارند. به این صورت که وقتی ارزش پول کاهش یافت، بانک میزان عرضه را کاهش میدهند و زمانی که ارزش پول افزایش یافت، عرضه را افزایش میدهند تا قیمت به محدوده مورد نظرشان برسد. در استیبل کوین بدون پشتوانه از الگوریتم و قراردادهای هوشمند جهت ثبات قیمت استفاده میشود، به همین دلیل است که به آنها استیبل کوین الگوریتمی (Algorithmic Stablecoin) نیز میگویند.
نحوه کار این الگوریتمها به این صورت است که زمانی که تقاضا برای خرید زیاد است، کوین جدید تولید میکند تا میزان عرضه را افزایش دهد و با این کار مانع افزایش قیمت شود و در زمانی که عرضه زیاد است، مقداری از کوینها را میسوزاند و مجموع سکههایی که در گردش هستند را کم میکند و این عمل باعث تنظیم قیمت استیبل کوین میشود. نحوه انجام تراکنش در این دسته از استیبل کوینها نیز بسیار آسان است. هر زمان که کاربر درخواست کند، سکههای خود را دریافت میکند.
غیر متمرکز بودن، عدم نیاز به دارایی و پشتوانه و پایدار بودن از جمله مهمترین مزایای این استیبل کوین به شمار میآید. استیبل کوین بدون پشتوانه با تمام مزایایی که دارد هنوز پدیدهای پرریسک به شمار میآید و سیستم مبتنی بر قوانین پیچیدهی آن از معایب این دسته استیبل کوینها محسوب میشود.
رپد توکنها
از آنجایی که این نوع از ارزهای دیجیتال کاربرد زیادی ندارند، بسیاری از کارشناسان، آنها را از انواع استیبل کوینها نمیدانند. رپد در اصطلاح به معنای بستهبندیشده و پوششی است. رپد توکنها (Wrapped Token) یک نسخه رمزنگاری شده از یک ارز دیجیتال دیگر است و ارزش آن به همان ارز بستگی دارد. همانطور که میدانید کوین مخصوص به هر بلاکچین را نمیتوان به بلاکچین دیگر منتقل کرد و شبکههای مختلف بلاکچینی دارای سیستمهای متمایزی هستند. به عنوان مثال بیت کوین و اتریوم دارای دو شبکه مستقل هستند و کاربران نمیتوانند به طور مستقیم از بیت کوین در تراکنشهای اتریوم استفاده کنند. راه حل این مشکل، رپد بیتکوین (Wrapped Bitcoin) است. رپد بیتکوین به افرادی که میخواهند در شبکه اتریوم با بیت کوین کار کنند، کمک میکند.
استیبل کوینهای با پشتوانهء فیات و دارایی، از نوع متمرکز و سه دسته دیگر غیرمتمرکز یا نیمهمتمرکز هستند؛ زیرا با استفاده از یک شبکه بلاکچین مانند اتریوم که غیرمتمرکز است کار میکنند و واسطهها نقش کمرنگی دارند.
کاربردهای استیبل کوینها کداماند؟
با اینکه استیبل کوینها نوپا هستند، اما انتظار میرود در آینده مورد استقبال افراد زیادی قرار گرفته و در شرایط مختلفی مورد استفاده قرار بگیرند. استفاده و انجام معاملات روزمره یکی از این کاربردها است. استیبل کوینها مانند پول فیزیکی هستند و مزیتهای ارز دیجیتال را نیز دارند. دور از انتظار نیست که در آینده امکان پرداخت شام با استیبل کوینها میسر شود! از دیگر کاربردهای استیبل کوینها به زمانی میتوان اشاره کرد که ارزش پول ملی یک دولت سقوط کند. در این زمان، افراد میتوانند با تبدیل آن به استیبل کوین با پشتوانه دلار، یورو، طلا و… از دارایی خود محافظت کنند.
ذخیره ارزش و کسب سود یکی دیگر از کاربردهای استیبل کوینها هستند. به عنوان مثال، اگر شما در حساب خود، بیت کوین دارید و تحلیلها نشان میدهند که در آینده نزدیک این رمزارز ممکن است سقوط یا کاهش داشته باشد، میتوانید با ترید کردن به یک استیبل کوین به حفظ دارایی خود کمک کنید. از دیگر کاربردهای استیبل کوینها میتوان به بهبود عملکرد صرافیهای ارز دیجیتال، پرداختها و حوالههای بینالمللی، آسانسازی پرداختهای همتا به همتا و انجام قراردادهای هوشمند اشاره کرد.
حتما بخوانید: از کدام صرافی ارز دیجیتال بخریم؟
مهمترین استیبل کوینها کداماند؟
- تتر (USDT) (بهترین استیبل کوین متمرکز، با پشتوانه دلار آمریکا)
- یو اس دی کوین (USDC) (محبوبیت Curve باعث رشد آن شده است، با پشتوانه دلار آمریکا)
- TrueUSD توسط TrustToken (تراکنشهای آن نسبت به تتر شفافتر هستند، با پشتوانه دلار آمریکا و مبتنی بر شبکه اتریوم)
- استیبل کوین PAX Standard توسط Paxo(با پشتوانه دلار آمریکا صادر شده از اداره خدمات مالی ایالت نیویورک آمریکا)
- بایننس یو اس دی (BUSD) (با پشتوانه دلار آمریکا)
- استیبل کوین دایDAI (بهترین استیبل کوین غیر متمرکز، ایجاد شده در شبکه اتریوم)
- Maker DAO (با پشتوانه رمزارز اتریوم)

خطرات و محدودیتهای استیبل کوینها
استیبل کوینهایی که پشتوانه فیات و دارایی دارند، از محبوبترین نوع هستند، با این حال توسط نهادهای متمرکز کنترل و عرضه میشوند. بزرگترین محدودیت این استیبل کوینها همین تمرکزگرایی است؛ زیرا استیبل کوینها زمانی ارزش پیدا میکنند که افراد به این نهادها اعتماد داشته باشند.
یکی دیگر از محدودیتهایی که در استیبل کوین با پشتوانه کالا مطرح است، لیکوئیدیتی پایین این نوع استیبل کوین است. به بیان دیگر، اگر در این نوع استیبل کوین، پشتوانه املاک باشد و کاربر بخواهد در کشور دیگری آن را مبادله کند، پروسه سختی پیش رو خواهد داشت. قانونگذاری سختگیرانه از دیگر مواردی است که کارایی استیبل کوینها را تحت تأثیر قرار میدهد. نوپا بودن و چالش در نقد شوندگی پشتوانهها از جمله محدودیتهای دیگر استیبل کوینها هستند.
سخن پایانی
نکتهای که در مواجه شدن با هر تکنولوژی جدید باید مدنظر قرار داد این است که هر علم و تکنولوژی جدیدی در اوایل راه با عیب و نقصهایی همراه است.میتوان گفت با اینکه استیبل کوینها عمر کوتاهی دارند، اما در بازار ارزهای دیجیتالی عنصری حیاتی به شمار میآیند. در این مقاله سعی کردیم به سوال اصلی شما،یعنی “استیبل کوینها کداماند؟” پاسخی جامع و کامل بدهیم. برای مطالعه مقالات بیشتر میتوانید به سایر مطالب Ompfinex مراجعه کنید.
دیدگاهتان را بنویسید